Và thực tại, các nước ASEAN đã không thể hình thành một liên minh thống nhất trên mặt trận hàng hải khi Malaysia đã tiếp bước Campuchia tuyên bố rằng “kẻ đối đầu với anh không có nghĩa cũng sẽ là đối thủ của tôi”
Theo tờ Mainichi (Tokyo), Hải quân Trung Quốc đang gấp rút xây dựng một cứ ngầm tại lãnh hải ngoài khơi đảo Hải Nam, nhằm mở mang khuôn khổ ảnh hưởng trên Biển Đông. Hành động này đã bị đồng loạt các Ngoại trưởng ba nước Mỹ-Nhật-Úc lên tiếng chỉ trích bên lề APEC hôm 4/10 vừa qua.
Đồng thời, Bắc Kinh tiếp tục sử dụng các chiêu bài kinh tế, nhấn mạnh các mối buộc ràng về thương mại đang ngày càng tăng mạnh nhằm làm lu mờ các tranh chấp mà Trung Quốc đang leo thang tại Biển Đông.
Tờ Nation (Thái Lan) ngày 7/10 dẫn lời giới chức Trung Quốc khẳng định: “Một nước lớn cần tăng cường sức mạnh để bảo vệ chính mình. Từ ngày 11-13/10 tới đây, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường sẽ có chuyến thăm tới Thái Lan nhằm thắt chặt quan hệ với quốc gia đang giữ vai trò hòa giải Biển Đông tới năm 2015.
Những “va chạm” nhỏ sẽ không thể làm ảnh hưởng tới quan hệ giữa Trung Quốc và ASEAN”. Đây rõ ràng sẽ là một mối lo ngại lớn đối với các nhà nước thành viên của ASEAN có chủ quyền trên Biển Đông bởi cho tới nay, Trung Quốc đang ngày càng độc đoán hơn trong các động thái lấn chiếm cương vực trên khu vực. Không những vậy, các quan chức cấp cao của Trung Quốc còn công khai lên tiếng bưng bít cho cách hành xử khai hấn của nước này trên Biển Đông.
Điều đó cho thấy Trung Quốc tiếp kiến không muốn có sự can thiệp của một bên thứ ba, mà chỉ muốn tranh chấp Biển Đông – một vấn đề có tính đa phương – được giải quyết theo đường lối thương thuyết song phương vốn mang lại lợi thế rất lớn cho Trung Quốc dưới cái bóng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Không chỉ vậy, một căn cứ hàng không mẫu hạm cũng đang được Trung Quốc gấp rút hoàn thiện tại đây - thông tin mà trước đó, nhiều tờ báo quốc tế trong đó có tạp chí quốc phòng Kanwa (Canada) từng đưa ra cùng nhiều hình ảnh vệ tinh để xác nhận.
