Thường thì chàng trai bị phạt rất nặng, làng bắt người con trai đó phải giết heo có khi là trâu, bò mang từng phần đến từng gia đình trong làng để tự thú tội và chia cho cả làng cùng ăn; đôi khi phải bồi thường cho nhà gái nào là ché, chiêng, đồ trang sức quý
Khi màn đêm buông xuống, chàng trai đi “ngủ mèo” tại nhà nhân tình sẽ mang theo một cây đòn và một roi mây.
Sau đêm thứ ba, anh ta phải chủ động đến trình diện bố mẹ cô gái và xin phép được cưới. Theo quy định, thanh niên người Chơ Ro khác dòng họ đến tuổi cập kê được tự do tìm hiểu, hẹn hò nhau.
Hai người chỉ được trò chuyện, tâm sự ở phong độ. Vì thế, ông bà của người Dao đeo tiền từ thuở nguyên sơ ấy đã buộc cháu con khắc phục lại lỗi lỗi của họ với lời nguyền “ngủ ngửi”.
Lỗ mãng này cho phép những chàng trai đến tuổi trưởng thành được phép tới "ngủ thăm" nhà một cô gái mà họ ưng. Theo các cụ kể lại, người Dao đeo tiền ngày xưa thường ở nơi bóng gió, chông chênh, heo hút. Nếu vi phạm, thì tùy ở chừng độ, sẽ bị phạt.
Một ngày sau, đến lượt nhà trai tổ chức nghi lễ tương tự. Ngửi mùi nhau và ngủ cùng nhau để hai cơ thể quen hơi. Ngủ thăm để được cưới vợ Đây là một tục tằn từ hàng nghìn năm nay của đồng bào các dân tộc thiểu số Thái, Mông, Dao, Mường…ở Mường Lát (Thanh Hóa).
Nếu thời khắc ăn nhập, cô gái sẽ nắm roi mây rung để báo cho người tình trèo lên. Có người nhiều năm đi "ngủ ngửi" nhưng vẫn chưa tìm được người nào hợp hơi; nhưng cũng có người một lần đã nên duyên vợ chồng. Tìm được nhau rồi, mặc những quy định nghiệt ngã của trời, hai trái tim khô héo như được hồi sinh, họ nhanh chóng thành vợ thành chồng.
Nhưng cũng vì quá say tình, họ đã quên mất cái nhã ý của ông trời là buộc họ phải làm quen hơi nhau. Nếu xảy đến việc ly hôn, thì việc chia tay cũng vô cùng lạ đời.
Nếu đèn trong buồng cô gái còn sáng, nghĩa là chưa có ai đến ngủ thăm, chàng trai phải tự cạy cửa để vào nhà
Bình thường những đêm như thế này, họ thức với nhau đến sáng để tâm can và rồi ngày sau đó, người vợ và những đứa con (nếu vợ bị chồng bỏ) sẽ soạn đồ đoàn và về nhà ngoại ở, chính thức chia tay nhau. Gia đình bên này thử sang xem có phải của nhà mình không?”. Nhà trai đến nhà gái để đón dâu - một lễ thức chẳng thể thiếu trong đám cưới truyền thống của người Cơ Tu vùng núi Quảng Nam (Ảnh: Đắk Lắk Online) Hai người có cảm tình với nhau có thể ngủ ở nhà duông cùng nhau từ 3 đến 5 đêm, hoặc hơn thế, để tự do tìm hiểu.
Theo đó, trai gái người Dao đeo tiền đến tuổi cập kê phải. Lên nhà rồi, chàng trai sẽ dùng chiếc đòn mang theo, đặt xuống sàn và đi trên chiếc đòn này. Những cô gái và chàng trai Chơ Ro (Ảnh: Dân Việt) Trong thời gian “ngủ mèo”, chàng trai không được phép ngủ đến sáng mà phải ra về trước khi mọi người trong nhà cô gái tỉnh giấc.
Theo các già làng, ông trời đã bắt họ làm vậy, và điều then chốt, làm vậy để trai gái được kết giao vợ chồng, được sống trọn đời chung thủy bên nhau. Luật tục từ xưa đã quy định tục “ngủ mèo” rất nghiêm ngặt để bảo đảm chế độ một vợ, một chồng; nếu ai vi phạm sẽ bị phạt rất nặng.
Nếu khi ấy chàng trai không xin phép để gia đình nhà mình đến bàn chuyện cưới hỏi thì nhà cô gái có quyền giữ lại rồi cử người đến nhà chàng trai đánh tiếng tế nhị rằng: “Chuồng nhà tôi hiện đang giữ một con trâu nhà ai bị lạc.
Cứ ngày đi làm cùng gia đình, tối về ngủ với cô gái mình có ý định tìm hiểu. Khi thời gian “ngủ thật” bắt đầu, cũng là lúc chàng trai phải đến ở làm thuê cho gia đình cô gái. VNN (Tổng hợp). Bao đời nay, các đời người Dao đeo tiền ở Xuân Sơn thành vợ, thành chồng và gắn kết với nhau, thủy chung, vụng dại một cách khó lý giải bắt đầu cũng từ tập tục hết sức khác người này.
Khi hai thân thể sống là vợ là chồng mà chẳng thể hòa nhập được thật là một sự đầy ải. Ngủ duông để chọn nhân tình Người Cơ Tu có một phong tục đặc biệt riêng là "ngủ duông", tiếng địa phương gọi là lướt zướng.
Theo luật tục, người nhà cô gái chỉ ưng cho chàng trai “ngủ mèo” nhiều nhất là 3 lần
Người con trai Cơ Tu phải làm nhà ngủ duông vào tầm tháng 9, tháng 10 của năm, sau khi đã thu hoạch xong. Sau khoảng 5-6 đêm tìm hiểu như thế, cô gái sẽ có quyền quyết định cho chàng trai “ngủ thật” hay không. Tìm mãi, tìm mãi, đến khi gối mỏi, lưng còng, mái đầu xanh nhuốm sương gió bụi trần họ mới gặp nhau. Khi tình cảm hai phía đã đến độ si và có ý muốn kết thành vợ chồng thì chàng trai chủ động hẹn, cô gái nhận lời cùng “ngủ mèo” để tìm hiểu kỹ lưỡng hơn về nhau.
Nhà ngủ duông được làm ở nương rẫy hoặc ở bìa rừng. Để được “ngủ thật”, hai người phải thưa với bố, mẹ cả 2 bên gia đình để xem có hợp tuổi không. Theo phong tục, một ngày sau khi ra tòa, cặp vợ chồng vừa chia tay phải trở về bản để chuẩn bị làm lễ ly hôn.
Cũng vì sự phạt nặng này mà từ xa xưa, nam nữ Cơ Tu khi xúc tiếp, quan hệ tình cảm với nhau đều luôn có ý thức giữ giàng, tôn trọng đạo đức. “Ngủ mèo” nên duyên chồng vợ Ở dân tộc Chơ Ro, con trai, con gái hễ đủ 15 tuổi sẽ được phép “ngủ mèo” để tìm hiểu nhau trước khi nên vợ nên chồng.
Ngủ lần cuối trước khi ly hôn Người Thái và Khơ Mú rất quý trọng chuyện hôn nhân. Vào được rồi, chàng trai sẽ nằm xuống bên cạnh cô gái và phải để tự bàn tay cô gái ấy tắt hay vặn nhỏ ngọn đèn. Bắt đầu từ lúc này, họ chỉ còn là vợ chồng cũ và được phép tìm hiểu và xây dựng gia đình với người mới. Đây là nghi thức để tránh làm các thành viên khác trong nhà tỉnh giấc. Và cũng như đám cưới, gia đình người vợ phải cho người đi đến các gia đình trong bản mời đại diện đến dự.
Chung chăn, chung gối mà không được chạm vào người nhau. Lúc đó, nhà chàng trai phải hiểu vấn đề rồi chóng vánh cắt đặt người đại diện mang rượu qua nhà cô gái để đáp lời “nhận trâu” và bàn các thủ tục cho đôi trẻ cưới nhau Ngủ ngửi để quen hơi nhau Người dân tộc Dao đeo tiền Xuân Sơn ở huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ có một tập tục kỳ lạ là thực hiện tục “ngủ ngửi” để chọn vợ, chọn chồng.
Thuở hồng hoang, ông trời chỉ cho trái đất này có hai người Dao, một nam và một nữ nhưng lại ở hai nơi hẻo lánh và xa lắc và bắt họ phải tự tìm đến với nhau
Nhưng họ không được vi phạm những quy định như cấm quan hệ lung tung hoặc có thai trước khi cưới. Theo nghi tiết, lễ ly hôn được tổ chức ở nhà người vợ trước. Các chàng trai có nhu cầu tìm hiểu người con gái mình sẽ lấy làm vợ, có thể tìm đến để "ngủ thăm".
Với người Chơ Ro, chiếc roi mây vừa có tác dụng làm tín hiệu cho cô gái, vừa là vũ khí tự vệ của các chàng trai khi đi trong đêm tối để xua các loài thú dữ.
Và ngôi nhà này được cả làng đều biết. Chàng trai đứng ở dưới sàn dùng cây đòn gõ nhẹ lên vị trí buồng nằm, đồng thời đưa roi mây qua khe báo hiệu cho cô gái.
Cũng có rạp, loa đài mở inh ỏi, cũng mổ bò, mổ lợn tưng bừng và cúng bái tiên tổ. Ông trời đã trừng phạt con người, biến họ thành nạn nhân sống như chết dần, gần mặt nhưng xa lòng.
Các cô gái đến tuổi trưởng thành, ban ngày đi làm việc, tối đến đốt một ngọn đèn, buông màn sớm và nằm trong đó.
Trong thời kì này, chàng trai không được về nhà mình, muốn về phải được gia đình cô gái cho phép. Thành ra, khi lấy nhau, quờ người dân phải bằng mọi cách để gia đình không đổ vỡ.
Các thiếu nữ người Dao đeo tiền thì luôn trông đợi tiếng cộc kệch vang lên trước cửa vào mỗi buổi tối, để khẳng định rằng mình đã lớn. Chấm dứt buổi lễ, đêm hôm ấy, vợ chồng về nhà chung của hai người (trước khi cưới, nhà trai phải dựng nhà trước) và sống với nhau một đêm rút cục.
Và dù bác mẹ cô gái có thể biết, nhưng họ bò vì tin vào sự lựa chọn của con mình và cho đó là theo ý Giàng. Nếu cô gái không thích chàng trai nữa thì cô gái sẽ gói áo xống cùng với một gói cơm nắm cho vào địu và bảo với chàng trai rằng: "Anh cứ về thôi!", như thế có tức thị cô gái đã khước từ.
Hoặc phải chịu nợ truyền kiếp từ đời này sang đời khác và bị cộng đồng ruồng bỏ không ai tiếp xúc với những con người phạm tục. Gọi là nhà nhưng bản tính đây là một chòi được làm bằng các nguyên liệu tạm như lá cây.
